Blog Rig 260

4 juni 2019 berš (vtornik), Ramazan Bajram thano na bukarno dive ani Makedonija

Министерството за труд и социјална политика соопштува дека, согласно со Законот за празниците на Република Македонија (,,Службен  весник на РМ,, бр.21/98 и 18/07), 4 јуни 2019 година (вторник), Рамазан Бајрам, првиот ден на Рамазан Бајрам, е неработен ден за сите граѓани на Република Северна Македонија.

Ministeriumi baši trud thaj socijalna  politika  havlarela ikerdo e  Kanoneja bašh biđukoja ki Republika  Makedonija ( Službenikani patrin thar RM num. 21/98 thaj 18/07=, 4 juni ) vtornik, bašh o Muslimansko biđjuko  Ramazan Bajram,  o jekto dive kotar o Ramazansko Bajrami  thano na bukarno dive sa e đihanenge  ki Republika Utarali Makedonija, havlarela o Ministeriumi  bašh trud thaj socijalna politika.

 

 

 

Pali eratutno konflikto thar phandibe, avdive havlarenapes bare protestoja ano Kosovo

После вчерашните апсења и полициска контрола во Зубин Поток, ноќтапоминала мирно, без нови апсења и уапди на полицијата. Граѓаните на Зубин Поток велат дека апсењето било насилно, а народот ознемирен. Во центарот на Северно Косово ќе биде одржан мировен протест мна Србите против провокациите од Приштона, јавуваат српските медиуми. Директорот на косовската болница синоќа изјавил дека рускиот државјанин е примен о текот на вчерашниот ден со тешки повреди, фрактура на коските на лицето, но неговата состојба моментално е стабилна. Повредените во болницаа синоќа ги посетилзаменик директорот на Канцеларијата на Северно Косово.

Pali eratutne policijake aktivitetija phandibaske thaj policijake kontrole ko Zubin Potok, i rakh nakhla šukar, bi te realizirinenpes disave nevutne kontrole thaj phandipe thar policijake bukarne.

Dizutne thar Zubin Potok  vakerena  o kontrola thaj leljaribe e policijako ko phandibe sas bare takateja, thaj odoleja kerge bari dar maškar ko dizutne.

Ko centari thar laščim Kosoveski rig ka ikerenpes  protestoja e Srbenge mujal o provokacie  dende kotar o Prištona,  havlarena e srbijake medije.

Direktori erati tha kosovako hospitali  vakerga  bašh e rusijako raštralo thano legardo olende  po phare bedeniskere kuvibnaja, pagerde fraktura e mujeskoro, numa akanasaske araklagovela ko šukar ikeripe.

E avera kuvde manuša thar eratutno konfilkto ano Kosovo, erati khi olende  gelo ki vizita o telal direktori  thar i Kancelarija e Laščim Kosoveski.

Hazri kerga –Roma Press

 

 

 

 

Puterdo o jekto Diveskoro centrumi bašh Daunov sindrom

Се отвори првиот Дневен центар за Даунов синдром во Република Северна Македонија. Новиот Центар се наоѓа зад Соборниот Храм, на вкупна површина од 381 м2. Вкупната инвестиција на МТСП за овој центар изнесува околку 6 милиони и 500 илјади денари. Целата адаптација и опремување на овој Дневен центар е во соработка со родителските здруженија на децата со Даунов синдром и комплетно одговара на потребите на децата за поддршка на нивниот психофизички развој. „Со социјалната реформа ги унапредуваме правата на лицта со попречености. Освен што зголемивме дел од надоместоците работиме и на развој на услуги на локално ниво како што се дневните центри и персоналните асистенти. Овие центри значат многу во локалната заедница, а наша крајна цел е да овозможиме целосно вклучување на лицата со попреченост во општеството и да создадеме едно општество за сите, изјави министерката за труд и социјална политика, Мила Царовска.

Puterdo o jekto Diveskoro centrumi  bašh Daunov sindrom  ki Republika Utarali Makedonija. O nevo centrumi araklagovela  palal ko Sobornikano hrami, thaj ikerela  381 m2. Perdi investicija kotar o MTSP  akale centrumeske legarela paše 6 milionija  thaj 500  milja denarija.

Bašh akava centrumi angapes o but bar valanipe jekhe asavke centrumeske dendo thaj rodime thar familije jerije  thar asavke čhavore save thane asavke nasvalipnaja.

Socijalnikane reformensar save kjerajalen thaj tavdaja đajbaja po angle ko leljaribe e buka ko vasta  thar lokalnikano nivelo  savende  e diveskere centrumija  thaj personalnikane asistentija kerena buti bare učipaja thaj sajdipnaja ki piri buti.

Amaro celijo thane  e asavke manuša thar asavke nasvalipa  te ovel lelarde vi ola ko sasto sistemo sar svako jekh aver čhavo thaj odoleja te anlara jek sasoitnipe savorenge, vakerela i ministerka bašh trud thaj socijalna politika Mila  Carovska.

Hazri kerga: Neđmedin A.-Roma Press

 

 

 

 

 

 

Ani Fundovni Siklovni B.R.H. Ikergapes aktiviteti thar siklovutne

Во училишниот двор на О.У. Браќа Рамиз и Хамид, во рамки на проектот за Меѓуетничка интеграција, беа засадени садници со цел развивање и подигање на еколошката свест кај учениците, меѓусебно запознавање меѓу учениците, јакнење на свеста за важноста и значењето на хортикултурното уредување, професионална соработка меѓу наставниците, воспоставување интерперсонална комуникација со припадниците на различни етникуми, намалување на предрасудите и почитување на различностите. Очекувањата од оваа активност да се уредат хортикултурно дворовите на училиштата и блиската околина, да се развие свеста за грижа за истата, одржување на беспрекорна хигиена на зеленилото преку заедничко делување и решавање на проблемите кои не засегаат сите подеднакво. Во активноста беа вклучени по 10 ученици од VII,VIII и IX одделенија од двете основни училишта О.У.„Браќа Рамиз-Хамид“и ОУ„26 Јули“. Садниците беа насадени во училишниот двор од ОУ „Браќа Рамиз-Хамид“.

Khi Siklanakiri avlin Phrajla Ramiz thaj Hamid, ko pervazija kotar proektesko aktiviteti bašh Maškaretnikani integracija, sas kerdo aktiviteti randibnaja thaj čivibe ki phuv kašta  te šhaj te vazdelpes o ekologikano gogaveripe  ko sikhlevutne, maškar pumaro penđaripe thaj  interpersonalnikane komunikacija maškar ko na jekhajek etnikane kedina, tikhnovipe thar maškaradelatibe ko sajdipe jek avere.

O đjakeripe thar akala asavke aktivitetija te bajrovelpes  thar lileskolačharibe  e avlina thar siklovne thaj olengoro pašipe, te bajrovelpes o sajdipe thaj arakhipe o jekhajek kana kerlapes diso nevo, o čistibe e avlinengoro thaj o arakhibe e kaštalibasko.

Sa akava kerlapes  barabutne anibaja solucije  sa e problemnge  saven ko jekh astarela savoren save thane ko berša thar olengoro educiribe.

Ko akanutno aktivitetija  lende than thar 10 sikhlevutne čhavore thar eftato, ovtoto thaj ejnato berš sikhlojbasko thar so duj Fundavne siklaane Phrajla Rami Hamid thaj o 26 Juli.

O Aktiviteti sas legardo ki avlin thar sikhlovni B.R.H.- khi komuna Šuto Orizari.

Hazri kerga:Erđan M.-Roma Press

 

Khi Ungarija kerlapes paraaskerengiri kupa mujal Romani khedin

Унгарската десничарска партија формираше униформирана паравоена група, предизвикувајќи загриженост за растот на негативните чувства кон националните малцинства во оваа земја, вклучувајќи ги и Ромите. Групата, наречена Национална легија, е основана од политичари поврзани со антимигрантската организација Нашето домашно движење (НДП). Шефот на НДП е Лазло Тороцки, крајно десничарски политичар кој беше потпретседател на поранешниот неофашист, а сега популистичката партија Јобик. Националната легија ќе ги поучува членовите на воените вештини и ќе ја продолжи традицијата на унгарската гарда, забранета паравоена група, која беше ко-основач на поранешниот лидер Јобик Габор фон. Унгарската гарда немаше оружје, но носеше воени униформи, вклучувајќи рачни бендови слични на оние што ги користеа членовите на Шарпскиот крст, луда фашистичка група која го извршила владеењето на теророт од 1944 до 1945 година, кога илјадници цивили беа убиени, Роми и Евреи. Во 2012 година, Европскиот центар за правата на Ромите (ЕЦПР) до Судот достави доказ против Унгарската гарда во врска со дискриминацијата против Ромите. ЕКЧП утврди дека групата “обезбеди институционална рамка за изразување расна омраза за Ромите и Евреите”.

Ungarijaki desničarsko partija lačharge  uniformirime paraaskerengi kupa, akharibnaja fuhal maškar o potikore kedina thar akaja raštra, lejbaja than maj but upreder e Roma.

Kupa akhardi  Nacionalnikani legija, thani fundav  thar političarija save thane mujal antimigransko organiyacija akhardi sar Amaro kherutno phiripe(NDP).

Šefo thar akava kupa  Lazlo Torocki, penđardo sar desno politikane rigako thaj vov sas  o telal presidenti  e čirutne  neofašistengo, aso avdive thar populistikani partija Jobik.

Nacionalnikani legija ka sikloven thar đjene thar askerengere ekspertoja save ka tavden ikeribnaja i tradicija thar Ungarijaki garda,  thar na mukli  paraaskerengiri kupa, savi sine fundavni  thar čirutno lideri  Jobik Gabor Fon. Ungarijaki garda na sine upri late šastra numa isila askerengere šehija, lejbajata than vasteskere bendoja jekhajek sar okola thar  đjene e Šarpsko kristoestar, zorali fašistikani kupa  savi anlarela sas  rađjalipe  e teroresko ko 1944 đji ko 1945  berš, kana ko adava vakti  milja civilija dizutne mudarga, aso maj but Roma thaj Evreija.

Ko 2012 berš, Evropsko centari bašh hakajipe e Romenge (ECPR)  đji ko adelati dočivga dikhle dkazija mujal i Ungarsko garda  buteder kerdi diskriminacija mujal e Roma. EKČP vakerga bašh akaja kupa ,,Arakhla  instutucijako pervazi  bašh sikavipe dikhlo manušikano namangipe  upral e Roma thaj Evreija“.

Pobuter drabaren ko www.udar.net

Hazri kerga-Roma Press

 

Germanijako adelati adelatinga bašh Romani đuvli naneola nijami (pravo) bašh penzija

Под нацистичката окупација на Втората светска војна, Евреите во многу европски земји беа принудени да влезат во гето, каде што беа принудени да принудна работа. Како едно од средствата за обесштетување, Германија воспостави т.н. пензија за да работи во гетото. До денес е контроверзно дали само Евреите или припадниците на другите нации имаат право. Во постапка која може да послужи како преседан, судот во Германија го одби барањето на ромска жена од Србија да добие пензија по таа основа. Во образложението, Социјалниот суд во Берлин изјавил дека за време на окупацијата на Втората светска војна во Србија и Македонија нема гета за припадниците на ромското малцинство.
Судот изјави дека таквиот заклучок бил заснован на доказ за експерт за историја и затоа тужителот немал право на германска пензија за работа во гетото. Според судот, во изминатите години, голем број Роми од поранешна Југославија се обиделе да го остварат своето право на пензија за време на нацистичката окупација.
Жената тврдела во тужбата дека како дете од април 1941 до септември 1944 година била присилена да живее во Паленка во Смедерево и дека била под контрола на германски војници таму без контакт со локалното население. Таа рече дека за да не умре од глад, извршил теренска работа и чувала говеда, а за возврат добила храна.

Telal  nacistikani okupacija thar Dujto sumnaleskkro maribe, Evreija ko but Evropska puvja sinelen šajdipa te kuven ko geto, thaj sine olen šajipa olensar te keren buti. Thaj akava sas sar jek čipota lejbaske obeštetuvane, thaj i Germanija asavke manušenge anga decizija sar jek penzija  te šaj te keren buti ko getija.

Đji avdive ačhovela  kontraverzno bašh akaja čipota astardi sas salde e Evreija  jali thaj hem e avera etnikane kedina, thaj isili olen hakajipe e asavke resaribnaske.Ki čipota savi kerlapes presedan,  o adelati ki Germanija  na ikerga o rodipe  jekhe Romane đuvlako  thar i Srbija  te đhaj vi oj te resarel ki penzija  upral akaja fundav.

Ko buvlaripe vakeribnaja, Socijalnikano adelati  ano Berlin  vakerge  ko vakti thar okupacija  e Dujtone sumnaleskere maribnaste  khi Srbija thaj Makedonja na sine getija  thaj agaar vakerde preperutne thar Romani jekin.

Adelati vakerga so angapes asavko paluno lafi telal  dokazi ekspertostar pal historija  thaj odoleske e romajna nanela đajipe te ovela ikerin penzija bašh nakhlo vakti buthi kjeripe ko getija. Sar so vakerela o adelati, ko nakhle berša , baro numero thar Roma  thar čirutni Jugoslavija  mangle te ovelen hakajipe  penzijake ko vakti thar nacionalnikani okupacija.

 

Hazri kerga: Neđmedin A. Pobuter drabaren ko(euractiv.rs)

 

IRAN – Na mangela Nuklearnikani Šastra (oruže)

This picture taken on February 13, 2019 shows Iran's Foreign Minister Mohammad Javad Zarif checks his watch during a press conference in Tehran. - Zarif, who was the lead negotiator in the 2015 nuclear deal, announced his resignation on Instagram on February 25, 2019. "I apologise for my inability to continue serving and for all the shortcomings during my term in office," Zarif said in message posted on his verified Instagram account. (Photo by ATTA KENARE / AFP) (Photo credit should read ATTA KENARE/AFP/Getty Images)

Иранскиот министер за надворешни работи Мохамад Џавад Зариф на Твитер напиша дека Иран не сака нуклеарно оружје, кое врховниот лидер на земјата го забрани со фатва, и додаде дека американската политика му наштетила на иранскиот народ и предизвикала регионални тензии. Ајатолахот Али Хамнеи одамна рече дека не сакаме нуклеарно оружје, со издавање забрана со фатва, напиша Зариф. Според него, економскиот тероризам на САД му наштетува на иранскиот народ и предизвика затегнатост во регионот

Iransko ministeriumi  bašh avrune bukja  Mhamed Đavad Zarif ko Tviter  hraminga  bašh o Iran na mangela nuklearnikani šastra, savo o maj učho lideri  na mukela odoja resarin ko fatva, doperga e Amerikaki politika čherela bilačipe e iransko đihaneske thaj akharela tenzie ko regioni.

Ajatolah o Ali Hamnei  but čirla vakerga  na mangaja nuklearnikani šastra , ikeribnaja na mukjibe i hatva, hramonga o Zarif.

Sar so vakerela ko piro posti ko Tviter, ekonomijako terorizmo  thar o SAD  kherela bilačin  e iraneskere dizutnenge  thaj anela bari yor  upral sasto regioni.

Hazri kerga:Roma Press

 

 

 

Thar avdive o Fijatija hulime bašh nafta

Малопродажната цена на дизелот ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) е намалена за 2,00 ден/лит, во однос на претходната малопродажна цена и со тоа малопродажната цена на дизелот ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) од денес изнесува 64,00 ден/лит. Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, и на Екстра лесното масло за домаќинство (ЕЛ-1), се намалени за 1,00 ден/лит, во однос на претходните малопродажни цени на нафтените деривати и со тоа малопродажната цена ЕУРОСУПЕР БС-95 изнесува 71,00 ден/лит, малопродажната цена на ЕУРОСУПЕР БС-98 изнесува 73,00 ден/лит, додека малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство (ЕЛ-1) изнесува 53,50 ден/лит.

Tiknebikinibaskere fijatija  thar dizel EURODIZEL thane hulime bašh duj denarija ko /litro, thaj thar e čirutne vaydime fijatija thar avdive ko tikno bikinelapes 64 denarija.

Tiknebikinibaskere fijatija bašh EUROSUPER -95 thaj EUROSUPER -98, KO JEKH VI O Ekstralokho  kereskere ikeribnaske thane hulime po jekh dinari thaj akana bikinelapes ko 71 denarija bašh litro, Eurosuper ko 73 denarija,  Eurosuper 95 ko 71 denarija thaj o Ekstralokho ko 53 denarija bašh litro.

Hazri kerga:Roma Press

Ano Tetovo panda isi Roma save žjivdinena kho but bilače čhane thaj bizo plisutne dokumentoja..

Општина Тетово како и Секторот за внатрешни работи, изјавуваат дека се уште во Тетово  постојат граѓани кои не се пријавени во матичната книга на родени и не поседуваат училишна настава. Токму поради ова се иницира Проект  за упис на ваквите лица-Роми, кои не поседуваат  лични документи.  Еден дел од Ромската етничка заедница во Македонија во градот Тетово се уште живеат во мизерни услови за живот, без работа, без инфраструктура и без соодветни услови за живот. Еден голем дел од Ромската заедница во градот Тетово не користат социјална парична помош како нај ранлива заедница и тоа како последици од тоа што не поседуваат лични документи. Ромите ги обвинуваат институциите на системот дека се заборавени и не им се обезбедува основни услови за живот, пренесува Бота Сот и Тв.Алсат. Тука во ова место не поседуваат лични документи за идентификација, јас исто така не поседувам документи укажува анкетирано лице. Јас не сум ни примател на социјален помош, не примам никаква помош едноставно ништо! Бараме работа, но немаме документи, можеби и поради тоа и несум вработен. Јас имам желба да поседувам документ како и секој друг граѓанин во оваа наша држава, тоа не е едноставно затоа што не ѓи уживаме истите права како друѓите. Тие, ниту патот не ни го реновираат- тука во оваа улица кога врне дожд, се прави река, укажува анкетирано лице. Немам пензија, немам социјална помош и не поседувам никакви парични примања. Имам 80- години, укажува друго анкетирано лице. Во Тетово постојат 28-семејства–Роми кои не  поседуваат документи за идентификација, додека 20 деца се ученици кои ја немаат потребната документација за упис во училиштата. Од Секторот за Образование на општина Тетово образложуваат, децата ке бидат примени и регистрирани како лица без документи во основните училишта, а во текот на учебната година ке се залагаме да имаат соодветна документација, укажува Ахмет Љазими. Во Тетово евидентирани се  околу 200 лица со Ромска етничка заедница кои немаат  евидентирано матичен број на родени и друга пропратна документација.

Komuna Tetovo  sar thaj o Sektori bašh andrune buka , vakerena  bašho o Tetovo  isi dizutne save panda nane olen pire plisutne dokumentoja. Thaj bašh sa akava  kerlapes  hayri jek proekto bašh hramibe sa e asavke manuzen ko baro bijandibasko lil thaj odoleja te kerelpes olenge hayri plisutne dokumentoja.

Jek kotor thar Tetovake Roma isi save đjivdinena ko riga thar sasoitnipake manušiaken šartija đjivdipnaske,  bi infra strukturaja, bi disave lovenge arkajha mukle  thane ki rig bi khoni te dikhel olen soj thane đjivde manuša ki Makedonija, vakerena angli patrin  Bota Sot thaj Tv Alsat.

Ko akava than kote so avilen avdive nane bute Romen pire plisutne dokumentoja, na lena lovengi arka thar socijalno thaj nane ko bukarne thana, numa šhaj bašh buti na lenamen soske nane amen dokumentoja, vakerela dizutno thar akava than.

Aso aver phuro 80 beršengoro ko jekh vakerela  baši o na šukar hali e thaneskoro bašh đjivdipe, numa vakerela jeke tikore biršimeja akate ovela bari len, numa khoni na dikhela amenj.

Akale thaneske vakerlapes isi 28  Romane jerije save đjivdinena thaj tane bi dokumentoja, numa e komunake vastalutne gndinena akale proektoja ka čhivelpes agor e problemeske savo preperela ko dokumentoja.

Isi thaj 20 čavore save valani te oven lendune thane k sistemi thar edukacijako siklovipe,  thar o sektori bašh edukacija e komunake thar Tetovo vakerena, e čhavore ka oven lendune ko edukacijake thana thaj hramime sar čhavore bi dokumentoja numa  pal odova ka lačhare olenge o identifikacie thaj ka oven jekh sar sa e avera, vakerela o  Ahmet ljazimi.

Ano Tetovo 200 dizute thane evidentirimo sar dizutne bi bijandibaske numeroja sar đjivde manuša, save nane olen evidentirime plisutne dokumentoja.

 

Hazri kerga: V.R.-Roma Press

,,Me sem Šaban” –Muzikano festivali ki sajdin e gilavutneske Š. Bajramovik

Вториот светски и црковен музички фестивал ќе се одржи на 7-8 јуни во Ниш, во чест на музичкиот гигант Шабан Бајрамовиќ. Фестивалот ќе се одржи на летната сцена, а влезот ќе биде бесплатен. Фестивалот ќе го отвори трубачот Небојша Сејдиќ, внукот на познатиот Фејт Сејдиќ. Музичката сила на овој фестивал е оркестарот “Црна мамба” предводена од Небојша Саитовиќ. Уметничкиот директор на фестивалот, Кариман Алијевиќ, вели дека претставата “Мамби” со “Црниот двор” минатото лето покажала дека таквиот фестивал е потребен за Србија. “Планирано е на 7 јуни да имаме културен дел од програмата на фестивалот каде што во Нишкиот културен центар се планира трибина за наследството на Шабан. За 8-ми јуни планиравме да се отвориме веднаш до Небојша Сејдиќ, а потоа “Апсолутно романтични” и “Мамба” ќе се појавуваат еден по еден, рече Алијевиќ.

Dujto  sumnaleskoro muzikano festivali  ka ikergovel  ko 7 thaj 8 to Juni ano Niš, ko sajdipe e bare muzikane anaveske  Šaban Bajramovik.  Festivali ka ikergovel khi nilaeskiri hala, aso o kuvibe ka ovel bi lovengoro.

Festivali ka putrel ole o pendjardo trubači Nebojša Sejdik,  unuko  e penđarutneskoro Fejt Sejdik. Muzikano takati thar akava festivali thano thar ikeripe e orkestaresko ,,Kali mamba” legardo thar Nebojša Saitovik.

Umetnikano direktori thar festivali thano legardo thar Kariman  Alijevik, savo vakerela bašh o ,,Bambi”  thar ,,Kali avlin” o naklo berš sikavge  thar asavko festivali isi panda but berša valanite te ikergove ani Srbija.

Ka ikergovel ko jekh dive  thaj  kulturaki čipota  ikeribnaja tribina puterdi bašh o đjivdipe e Šabanesko  thaj oleskoro vazdipe khi kulturaki umal, thaj pali odova tavdela  o tajsuno dive 8 to juni i sasti čipota e festivaleski.

Hazri kerga:Neđmedin A.-Roma Press

 

 

 

 

- Reklam -

KOLUMNE